ایران و دولت توسعه‌گرا - (1357-1320)

author

سید عبدالامیر نبوی

Abstract:

پیشینه تامل درباره توسعه و نقش دولت در آن، به طور معمول، به دوره قاجاریه و آشنایی جدی ایرانیان با دنیای جدید برگردانده می‌شود. با این حال، این موضوع همچنان زنده و دغدغه متفکران و دولتمردان ایرانی است و امروزه میراث پرباری از نکته‌سنجی‌های نظری و اقدامات انجام شده در این زمینه در اختیار قرار دارد. در مقاله حاضر تلاش بر آن بوده است که با مبنا قرار دادن نظریه دولت دموکراتیک توسعه‌گرا، برنامه‌ها و اقدامات توسعه‌ای دوره پهلوی دوم (1357-1320) بازخوانی و بررسی شود. بر این اساس، در دوره 1332-1320 نوع سیاست اجازه نمی‌داد دولت ظرفیت لازم برای توسعه‌گرایی را پیدا کند؛ در سالهای 1341-1332 به دلیل دگرگونی در روابط دولت – جامعه نوعی گسست و تغییر در نوع سیاست رخ می‌دهد و شرایط اولیه برای توسعه‌گرایی پدیدار می‌شود (دوره گذار و انتقال)؛ و در سالهای 1357-1341 با تغییر ظرفیت دولت، به ویژه به واسطه افزایش درآمدهای نفتی، ویژگی توسعه‌گرایی به طور بارزی نمودار شد. با این حال، شرایط ایران و در نتیجه نوع سیاست بدان گونه نبوده است که این دولت گرایش دموکراتیک نیز پیدا کند.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

طبقه متوسط جدید و بی ثباتی در ایران(1357-1320)

رویارویی ایرانیان در سال های آغازین قرن نوزدهم میلادی با دنیای غرب و مولود مشخص و برجسته ی آن که تجدد خوانده می شد، سبب ساز ظهور و بروز جریانی شد که با عنوان نوسازی شناخته می شود. اگر چه در ابتدا آشنایی ایرانیان با پدیده ی نوسازی در قالب رویه های نظامی و تکنیکی بود، اما به تدریج، این جریان به سایر حوزه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز کشیده شد و زمینه را برای تولد گروه جدیدی در ساختار ق...

full text

نهادهای ایدئولوژیک و استمرار حکومت پهلوی دوم 1320 تا 1357

شدت و کیفیت اثربخشی قدرت ایدئولوژی،یکی از مؤلفه‌های قدرت نرم است که موردتوجه و تأکید هر نظام سیاسی است. موفقیت نظام سیاسی در گسترش ایدئولوژی خود در لایه‌های مختلف جامعه، تأثیر قابل‌توجهی بر تداوم و ثبات آن نظام سیاسی دارد. پهلوی دوم که سلطنت را از ضعیف‌ترین موقعیت سیاسی و اجتماعی آغاز کرد در دوران سلطنتش از طریق نهادهای متعدد فرهنگی، کوشید تا با گسترش ایدئولوژی ایران ...

full text

ادبیات و سیاست، رئالیسم انتقادی در ادبیات ایران 1320-1357(محمود دولت آبادی و بزرگ علوی)

ادبیات هر جامعه، بیانگر آرزو ها و آمال و نمایان گر ویژگی های سیاسی اجتماعی و فضای حاکم بر آن جامعه است. دنیای ادبیات، دنیایی است که ادیب در آن با پروراندن شخصیت های نمونه وار موجود در جامعه به زبانی ادبی فضای حاکم را در قالب یک اثر بازنمایی کرده و خواسته ها و داشته ها و نداشته های مردم را معرفی می کند. به این ترتیب است که با خوانش آثار ادبی یک ملت می توان به عمق درد ها و رنج ها، شادی ها و خوشی ...

نفت و امنیت ملی ایران 1357- 1320

هدف از انجام این پژوهش ، بررسی پیامدهای ناشی از کشف و بهره برداری از منابع نفت ایران بر امنیت ملی ایران در فاصله زمانی بین اشغال ایران در جنگ جهانی دوم (1320 ) تا انقلاب اسلامی ( 1357 ) می باشد. در این خصوص دو مانع بزرگ پیش رو قرار داشت . مشکل اول مربوط به ابهام ذاتی مفهوم امنیت بود که برای حل آن طی یک فصل ، مفهوم امنیت ملی تا حد ممکن به صورت دقیق مورد بررسی قرار گرفت. مشکل دوم مربوط به شیوه ان...

15 صفحه اول

ایران، افغانستان و راه¬های ترانزیتی در دورۀ پهلوی دوم (1320- 1357 ش)

افغانستان کشوری محصور در خشکی است، که برای تأمین کالاهای ضروری نیاز به ترانزیت کالا از کشورهای مجاور داشته است. در این میان، کشور ایران به دلیل نزدیکی و دسترسی به آبهای آزاد، اقتصادیترین مسیر برای تأمین نیازهای افغانستان بوده است؛ اما این کشور به علت گرایش به غرب، ابتدا رویکرد اقتصادی به این موضوع نشان نداد؛ چرا که سیاست خارجی همسانی با ایران نداشت. در دورۀ پهلوی دوّم 1941- 1978 م/ 1320- 1357 ...

full text

ایران، افغانستان و راه¬های ترانزیتی در دورۀ پهلوی دوم (1320- 1357 ش)

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

پژوهشنامه علوم سیاسی

volume دوره ششم issue شماره 3

pages -

publication date 2011-08-03

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

دولت سیاست توسعه نظریه دولت دموکراتیک توسعه‌گرا پهلوی دوم

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com